Het nieuwe werken (pt. 1)

Het is 6:00. Mijn wekker gaat. Veel te vroeg. Even kort snoozen, gapen, uitrekken, nog een keer gapen en er toch maar uit. Douchen, aankleden, ontbijt klaarmaken. Even föhnen, make-uppen, nog snel een kopje thee en dan om 6:45 de deur uit, op de fiets, om de trein van 7:00 te kunnen halen. In de trein krantje lezen, ontbijten en na 3 stops er weer uit. Nog een stukje lopen over het inspirerende industrieterrein, de weg over en dan rond 7:35 op mijn werk. Nog even een kopje koffie, wat bijpraten met collega's en dan om 7:40 de computer aan, om mij tot minstens 16:00 bezig te houden met mail, telefoon en nog meer mail.

Bekend terrein voor u? Vast wel. Ik ben namelijk niet de enige die iedere dag deze zelfde gang naar en van werk maakt. Samen met duizenden andere forensende Nederlanders behoor ik tot de grote groep migrerende zakenmensen die zich iedere dag -  in de spits - met trein, auto of fiets, massaal naar het werk haasten, om daar met z'n allen achter de computer kruipen en 8 uur lang, 5 dagen per week onder de tl-verlichting ons werk uit te voeren. Klinkt effectief? Nou, wat mij betreft niet.

Misschien ben ik een broekie, leek of verwende student en mag ik hier eigenlijk niet over meepraten, maar mijn gedachte na zo ongeveer 110 treinritjes is toch echt: kan dit niet efficiënter? Hoe vreemd is het namelijk wel niet dat duizenden mensen iedere dag kilometers ver reizen, om, eenmaal aangekomen op de plek van bestemming, met z'n allen massaal achter de computer te kruipen? Is het wereldwijde web er juist niet voor bedoeld dat we overal en te allen tijden onze mail kunnen checken? Of zitten we verlegen om files en willen we graag veel reistijd? Voor zover ik weet niet. Dat moet dan toch anders kunnen?
Jawel, zullen de oplettenden nu onder ons zeggen. Het kan ook anders, namelijk: 'Het Nieuwe Werken'. Het nieuwe wat? Het Nieuwe Werken. Hoewel er nog geen eenduidige invulling voor deze term is, komt het erop neer dat in het Nieuwe Werken mensen en organisaties flexibeler omgaan met arbeidstijd en werkomgeving. Hierdoor voelen mensen zich prettiger. En wordt de organisatie productiever. (bron) In de praktijk komt het erop neer dat mensen meer vanuit huis kunnen werken en daardoor zelf beter hun tijd kunnen indelen.

Heel leuk allemaal, maar wat schiet je hier uiteindelijk mee op? De tijd wordt misschien beter verdeeld, maar de oorzaak wordt er niet mee weg gehaald. Bovendien vind ik het contact met mijn collega's ook wel zo gezellig en zou ik niet iedere dag vanuit een strandstoel met een laptop willen zitten werken.
Zou het niet veel simpeler zijn als mensen überhaupt niet meer hoeven te reizen omdat ze gewoon een baan in hun eigen woonplaats hebben? Wat een hoop gedoe zou dat schelen! Geen files meer, geen overvolle spitstreinen, maar gewoon fluitende mensen die zonder ochtendhumeur (omdat ze zonder reistijd een uur langer kunnen slapen) lopend of per fiets naar hun werk gaan. Een beter milieu begint bij een werkplaats naast de deur.

Maar niet alleen op  het milieu en de reistijd zou worden bespaard, ook qua huisvesting zou dit Nieuwste Werken (leek me wel een toepasselijke benaming) wel eens voor een oplossing kunnen zorgen. Het is toch van de zotte dat iemand uit Utrecht, waar - lijkt mij - werk genoeg is, moet treinen naar Amsterdam om daar aan de slag te kunnen? Of dat iemand uit Amsterdam op en neer reist naar Bunnik (of all places!)? En dan heb ik het nog niet eens over de mensen die in een bepaalde plaats werken, daar ook best willen wonen, maar op die plek gewoonweg niet aan een huis kunnen komen dat het vol zit met forenzen. Ja, zo begrijp ik dat je woningen tekort komt! Als in iedere woonplaats voldoende woon- en werkplekken zijn, dan lijkt het mij niet meer dan logisch dat je ook woont waar je werkt, of andersom.

Maar goed, voordat ik helemaal in bovenstaande theorie opga; dit alles is en blijft natuurlijk uiteindelijk maar een utopie. Hoewel ik het idee echt wel zie zitten (dat heb je meestal met eigen ideeën) en graag zou zien dat het ook mogelijk zou zijn, is het waarschijnlijk net zo'n onrealistische droom als het compleet afschaffen van kantoorwerk en teruggaan naar een zelfvoorzienende maatschappij, waarin alleen de echt noodzakelijke taken nog worden uitgevoerd. Kantoorwerk en de forensende mens zijn net zo ingeburgerd als de chinees om de hoek. Maar toch, stiekem, als ik 's ochtends weer als varkens in een stal opgestapeld sta in de trein, hoop ik op een dag niet wakker te worden als babi pangang, maar als een vers bloemkooltje geplukt uit eigen tuin.